Loopring (LRC), emir eşleştirme yoluyla merkeziyetsiz alım satımı kolaylaştırmayı hedefleyen bir Katman-2 protokolüdür. Loopring’in temeldeki amacı, merkezi emir eşleştirme ile merkeziyetsiz blok zinciri üzerinde ki emir eşleştirme işlemlerini, hem merkezi hem de merkeziyetiz borsaların en iyi yönlerini alacak hibrit bir üründe birleştirmektir. LRC token ise projenin yerel kripto para birimidir.
Loopring Projesi
Loopring, finansın geleceği için protokoller, altyapı ve kullanıcıya yönelik ürünler geliştirmeye odaklı bir Layer-2 projesidir. Arbitrum ve Optimism‘in aksine zk-rollup teknolojisini kullanan Loopring (LRC), Ethereum üzerinde faaliyet göstermektedir.
Loopring, merkeziyetsiz finans (DeFi) kullanıcılarının, işlem yapacakları ağı seçerken güvenlik ve performans arasında seçim yapma gereksinimini ortadan kaldırmaktadır. Loopring’in Layer-2’si, Ethereum güvenliğinden hiçbir şekilde ödün vermeden alım satım, takas, likidite sağlama ve ödemeler için düşük ücretli, yüksek hızlı bir platform sağlar.
Kullanıcıların güçlendirildiği ve varlıklarının kontrolünün her zaman ellerinde olduğu bir dijital ekonomi çatısı ile yola çıkan Loopring, gözetim dışı teknolojinin hız, maliyet ve deneyim açısından gözetim alternatiflerini kopyalayabileceğinin en net kanıtları arasında yer almaktadır.
Loopring yatırımcıların alım-satım işlemleri için borsaya para yatırmalarını gerektirmemektedir. Normal borsalarda yatırımcılar ellerinde bulundurdukları varlıkları borsanın cüzdanına ya da akıllı kontratına iletmek zorundadırlar. Ancak Loopring ile fonlar her zaman kullanıcı cüzdanlarında kalır ve asla emirlerle kilitlenmez. Loopring üzerinde işlem yaparken, yatırımcılar varlıkları üzerinde mutlak bir söz hakkına sahiptir ve bir emri uygulanmadan önce iptal edilmesine, düzeltilmesine veya artırılmasına olanak tanır. Hatta yatırımcılar bir emir verdikten sonra cüzdandaki varlıklarını tamamen taşıyabilmektedirler. Ancak bu durumda cüzdan bakiyesi yetersiz olduğu için verilen emir de gerçekleşmemektedir.
ZK-Rollup Nedir?
Loopring projesini özel kılan önemli bir teknoloji ise sıfır bilgi ispatı yani zk-rollup‘lardır. Loopring projesi işlem hacmi, hız ve yüksek işlem ücretleri gibi birçok problemi çözmek amacıyla sıfır bilgi ispatlarından yararlanmaktadır. Açılımı Zero-Knowledge Rollups olan zk-rollup, sıfır bilgi şifrelemesine dayanan bir ölçeklendirme çözümdür. Zk-rollups kavramına geçmeden önce zero knowledge proof yani sıfır bilgi ispatı mekanizmasından bahsedelim. Sıfır bilgi ispatı, iki taraf arasındaki işlemlerde herhangi bir bilgi kullanmadan veri paylaşımına olanak sağlayan bir teknolojidir. Bu teknolojide kullanılan sıfır bilgi kavramı, aslında o bilginin sadece ispatlamaya çalışan ve onaylayan kişi tarafından bilinip, dışarıya bilgi vermeden herkese sunulan kanıt olarak tanımlanmaktadır.
Zk-rollup, kullanıcı fonların ana zincir üzerinde akıllı bir sözleşme ile tutulduğu, yan zincirlerin geçerliliğinin sıfır bilgi kanıtları ile sağlandığı zincir dışı hesaplama ve depolama gerçekleştiren bir Katman-2 ölçeklendirme çözümüdür. Zk-Rollup’lar yüzlerce transferi bir araya toplayıp bunları tek bir transfer boyutuna indirgemektedir. Böylece normalde büyük bir yer kaplayacak olan işlemlerin boyutları küçülmektedir. Bu da hem hız hem de işlem ücreti anlamında ana zincire göre daha büyük avantaj sunar.
Teknolojik altyapısında zk-rollup mekanizmasını kullanan Loopring, hızlı işlem süresine ve düşük işlem ücretlerine sahiptir. Halihazırda Ethereum ve NEO ağında kullanılabilen Loopring projesi, bir zincir ile entegre olarak kolayca çalışabilmektedir. Her zincir için ayrı bir tokena sahip olan Loopring, bu teknolojik altyapısı ile diğer birçok kripto para projesinden ayrılmaktadır.
Loopring Nasıl Çalışır?
Loopring’te işlem yapmak isteyen kullanıcılar, işlem yapmaya başlamak için asla borsaya para yatırması gerekmez. Ether Delta, IDex veya Bitshares gibi merkezi olmayan borsalarda bile, genellikle paranızı platforma bir Ethereum akıllı sözleşmesi aracılığıyla yatırmanız gerekir, ancak Loopring ile fonlar her zaman kullanıcının cüzdanında kalır ve asla abonelikle kilitlenmez.
Bu, işlem yapıldığında size paranızın tüm sorumluluğunu verir ve işlem gerçekleşmeden önce işleminizi iptal etmenize, değiştirmenize veya siparişe ekleme yapmanıza olanak tanır. Hatta işlemden sonra cüzdandaki tüm parayı transfer edebilirsiniz, ancak bu nihai işleminizi etkileyecektir çünkü protokol madencilere, işlemler eşleşmeden önce cüzdan bakiyesi hakkında bilgi verir.
Ring madencileri, Loopring üzerinde tüm ilgili taraflar için istenen olaylar tamamlanana kadar işlemlerin emir defterinde yerine getirilmesini sağlar. Bu hizmet için madenciler, Loopring tokenlar veya işlemin son satın alma tutarının kar marjında ödeme alır. Bu, madencilerin işlem yapanların için en iyi fiyatları bulmaları için adil ve güvene dayalı bir şekilde ödeme yapmalarını ve işlem yapanların paralarının karşılığını en iyi şekilde almalarını sağlar.
Loopring üzerinde bir işlem gerçekleştiğinde, Loopring’in akıllı sözleşmeleri işlemlerin yerine getirilip getirilmediğinden emin olmak için işlemleri değerlendirir. Her şey yolunda giderse, fonlar ilgili cüzdanlara aktarılacaktır. Bu işlem cüzdandan cüzdana gerçekleşir.
Loopring Kurucuları
Loopring, Daniel Wang tarafından kurulmuştur. Loopring projesini kurmadan önce Coinport merkezi borsasında yönetici olan Daniel Wang, buradan edindiği deneyimlerin Loopring projesinin kuruluş aşamasına etkisi olduğunu ifade etmiştir. Daniel Wang’ın daha önce çalıştığı merkezi borsalardaki iş deneyiminde karşılaştığı aksaklıklar sayesinde Loopring projesini hayata geçirmiştir. Wang daha önce Google’da da teknoloji ekibinde liderlik yapmıştır. Wang ayrıca Yungrang Technology’nin hem kurucu ortaklığını hem de yönetim kurulu başkan yardımcılığını görevini üstlenmiştir.
Loopring’in CMO’su Jay Zhou ise daha önce Ernst and Young isimli bir hukuk firmasında çalışmıştır. Paypal’da da bir süre görev yapan Zhou, Paypal’da risk operasyonları biriminde çalışmaktaydı.
Projenin COO’su Johnston Chen ise 3NOD şirketinde baş bilgi sorumlusu olarak görev almıştır
LRC Token İstatistikleri
Ağustos 2017 tarihinde yapılan ilk token arzı ile hayatımıza giren LRC token, Ethereum blok zinciri üzerinde ERC-20 standartlarına göre üretilmiştir. Maksimum 1.374.513.000 adet arza sahip olan LRC token, madenciler tarafından üretilmektedir. Ancak bu noktada LRC token klasik bir madencilik anlayışına sahip değildir. Loopring üzerinde Ring Madencileri olarak adlandırılan ve zincir üzerinde girilen emirler için istenen işlemler tamamlanana kadar tahtalar aracılığıyla emirlerin doldurulmasını sağlayan madenciler tarafından üretilmektedir.
Loopring (LRC) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
LRC Token Nedir?
LRC token, Loopring projesinin yerel tokenıdır. LRC token, ring madencileri tarafından üretilebilmektedir.
LRC Stake Edilebilir mi?
Loopring, Proof-of-Work (PoW) veya Proof-of-Stake (PoS) mutabakat prosedürlerini kullanmaz. Bunun yerine, üç katmanlı bir Merkle Ağacına dayalı bir Loopring protokolü kullanır. Bu yöntem daha güvenlidir ve saniyede binlerce işleme izin verir. Bu açıdan klasik POS’deki gibi bir sistem içerisinde olmasa da LRC stake edilebilmektedir.